
ตลาดตะวันออกกลาง…โอกาสและความท้าทายแห่งใหม่
โดย กองวิจัยการตลาดการท่องเที่ยว (กวจ.)
สรุปสาระสำคัญจากการสัมมนาภายในงาน SUBCON THAILAND 2024 หัวข้อ “ตะวันออกกลาง… โอกาสใหม่แห่งความท้าทายและความมั่งคั่ง“ จัดโดย สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมการลงทุน เมื่อวันพฤหัสบดีที่ 16 พฤษภาคม 2567 ณ ศูนย์นิทรรศการและการประชุมไบเทค บางนา กรุงเทพฯ และการสัมมนาออนไลน์ในหัวข้อ ‘Gateway to the Middle East: United Arab Emirates (Series 2)’ จัดโดย ASEAN Access LEARN เมื่อวันพฤหัสบดีที่ 9 พฤษภาคม 2567
ทำความรู้จัก ‘ตะวันออกกลาง’ (Middle East)
ตะวันออกกลางประกอบไปด้วย 15 ประเทศ ได้แก่ บาห์เรน อิหร่าน ตุรกี อิรัก อิสราเอล จอร์แดน คูเวต เลบานอน โอมาน กาตาร์ ซาอุดีอาระเบีย ซีเรีย สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ เยเมน และไซปรัส
ตะวันออกกลางเป็นจุดยุทธศาสตร์สำคัญ ‘จุดเชื่อม 3 ทวีป’ ระหว่างเอเชีย ยุโรป และแอฟริกา เป็นแหล่งพลังงานที่สำคัญของโลก และเป็นศูนย์กลางด้านการขนส่งและกระจายสินค้า โดยมีท่าเรือสำคัญ ได้แก่ Jebel Ali Port ในสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ ที่มีจุดเด่นคือมีการเชื่อมการขนส่งสินค้าจากท่าเรือ Jebel Ali ไปยังสนามบิน Al Maktoum International Airport ซึ่งดูไบเป็น Multimodal Transshipment Port ที่มีการขนส่งสินค้ารวดเร็วที่สุดในโลก โดยสามารถเปลี่ยนถ่ายสินค้าจากเรือไปสู่อากาศได้ภายใน 4 ชั่วโมง รวมไปถึง Dubai Dhow Fleet
ตะวันออกกลางมีอัตราการขยายตัวของการส่งออกสูง และเป็นตลาดส่งออกสำคัญของประเทศไทย โดยสินค้าส่งออกสำคัญจากไทยนั้นมีหลายอย่างด้วยกัน ได้แก่ รถยนต์ อุปกรณ์และส่วนประกอบ ข้าว เครื่องปรับอากาศ อัญมณี และเครื่องประดับ นอกจากนี้ ตะวันออกกลางยังมีแผนการสร้างและพัฒนาสนามบิน ‘AI Maktoum International Airport’ ซึ่งจะกลายเป็นสนามบินที่ใหญ่ที่สุดในโลก เมื่อก่อสร้างแล้วเสร็จภายในปี 2593 โดยจะเปิดบริการ 5 รันเวย์ และกว่า 400 เกต เพื่อรองรับการเดินทางระหว่างประเทศ และการนำเข้า-ส่งออกสินค้าที่กำลังเติบโตขึ้น โดยจะรองรับผู้โดยสารได้มากถึง 255 ล้านคนต่อปี สำหรับระยะแรกคาดว่าจะแล้วเสร็จภายในปี 2573 ซึ่งจะเพิ่มความจุของสนามบินเป็น 130 ล้านคนต่อปี
พฤติกรรมผู้บริโภคตะวันออกกลางปี 2024
จากผลการสำรวจพฤติกรรมผู้บริโภคตะวันออกกลางปี 2024 พบว่า ผู้บริโภคตะวันออกกลางกว่า 79% ให้ความสำคัญด้านราคา เนื่องจากมีความกังวลด้านการเงิน 45% ลดการฟุ่มเฟือยและใช้จ่ายประหยัดขึ้น ในขณะที่ 46% เห็นว่าการชอปปิงออนไลน์ยังคงมีกระแสแรง เนื่องจากสามารถเปรียบเทียบราคาได้ นอกจากนี้ปัจจัยด้านราคายังทำให้ความต้องการลองสินค้าใหม่ ๆ เพิ่มขึ้น ความภักดีต่อแบรนด์สินค้าลดลง มีการให้ความสำคัญกับสมดุลร่างกายและจิตใจ มองหาอาหารสุขภาพเพื่อลดการเจ็บป่วยและการใช้ยา
พฤติกรรมการบริโภคกลุ่มสินค้าอาหารปี 2024
ในส่วนของการบริโภคสินค้าประเภทอาหารนั้น จากการสำรวจพบว่าชาวอาหรับชื่นชอบอาหารแบบ Functional Food ที่ครบรส กล่าวคืออาหารที่ดีต่อสุขภาพและมีรสชาติที่อร่อย ตรงใจชาวอาหรับ พวกเขาต้องการอาหารที่หลากหลาย ทั้งราคาและรสชาติ ผู้บริโภคชาวอาหรับให้ความสำคัญด้านความยั่งยืนและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม โดยเฉพาะสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์และซาอุดีอาระเบีย นอกจากนี้กระแสโปรตีนทางเลือก แหล่งโปรตีนจากพืชก็มาแรง เพราะดีต่อสิ่งแวดล้อมและสุขภาพ มีการปฏิวัติความหวานโดยใช้สารให้ความหวานจากธรรมชาติ เช่น อินทผลัม กากน้ำตาล ทับทิม และน้ำผึ้ง อาหารและเครื่องดื่มที่ผ่านกระบวนการหมัก เช่น โยเกิร์ต เคเฟอร์ และตอร์ชิ (ผักดอง) ได้รับความนิยมเพิ่มขึ้น เนื่องจากมีโพรไบโอติกส์และมีรสชาติที่แตกต่าง ตลาดออนไลน์ E-commerce มีบทบาทมากขึ้น อีกทั้งความต้องการอาหารฮาลาลที่เป็นอาหารเพื่อสุขภาพก็มากขึ้นด้วย
ปัจจัยสำคัญที่ส่งผลให้ ‘ซาอุดีอาระเบียและสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์’ เป็นตลาดศักยภาพ
ซาอุดีอาระเบียและสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ได้ชื่อว่าเป็นตลาดที่มีศักยภาพ เนื่องจากมีการเติบโตของ GDP อัตราเงินเฟ้อต่ำและมีแนวโน้มลดลง นอกจากนี้ทั้งสองประเทศยังมีอัตราแลกเปลี่ยนที่มั่นคงอีกด้วย
‘ตลาดตะวันออกกลาง’ โอกาสใหม่แห่งความท้าทายและความมั่งคั่ง
ตลาดตะวันออกกลางมีการขยายตัวทางเศรษฐกิจ โดยเฉพาะในภาคการค้าปลีก อสังหาริมทรัพย์ และภาคการท่องเที่ยว นับเป็นโอกาสสำคัญของการค้าและการลงทุน และยังมีแนวโน้มจำนวนนักท่องเที่ยวเข้าประเทศไทยมากขึ้น โดยเฉพาะนักท่องเที่ยวจากซาอุดีอาระเบีย ซึ่งเป็นกลุ่มที่มีการใช้จ่ายสูง รวมทั้งมีความหลากหลายทางเชื้อชาติ ซึ่งเป็นโอกาสของทั้งการค้า การลงทุน และการท่องเที่ยว โดยเฉพาะในดูไบ สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ ที่มีทั้งชาวอินเดีย ปากีสถาน บังกลาเทศ และฟิลิปปินส์ นอกจากนี้ ในซาอุดีอาระเบียยังมีธุรกิจร้านอาหารไทยเกิดขึ้นใหม่เป็นจำนวนมาก นับเป็นโอกาสสำคัญของการส่งเสริมวัฒนธรรมและการท่องเที่ยวไทย
กลยุทธ์สู่ความสำเร็จในการเจาะตลาดตะวันออกกลาง
กุญแจสำคัญที่จะช่วยนำพาความสำเร็จมาสู่การเจาะตลาดตะวันออกกลางคือ ความมุ่งมั่นในการทำความเข้าใจตลาด รวมถึงกฎระเบียบ และวัฒนธรรม
- Right Channel สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ คือประตูด่านแรกที่น่าสนใจในการเจาะตลาดตะวันออกกลาง โดยเฉพาะดูไบ ซึ่งเป็นเมืองท่าที่มีความสำคัญ
- Right Partner มีหุ้นส่วนท้องถิ่นที่ดี มีชัยไปกว่าครึ่ง เพราะนอกจากจะมีความรู้ความชำนาญ เข้าใจตลาดและวัฒนธรรมท้องถิ่นแล้ว ยังสามารถช่วยอำนวยความสะดวกในการทำธุรกิจด้านต่าง ๆ
- Right Positioning วางตำแหน่งทางการตลาดให้สูงกว่าคู่แข่งและสร้างภาพลักษณ์ที่ดี เนื่องจากคู่แข่งที่ต้องการทำตลาดตะวันออกกลางมีจำนวนมาก