ปฐวี ธุระพันธ์

 

เมื่อวันที่ 9 มิถุนายน 2565 ที่ผ่านมา ประกาศกระทรวงสาธารณสุขได้ถอดกัญชาและกัญชงออกจากบัญชียาเสพติดให้โทษประเภทที่ 5 รวมถึงสารสกัดกัญชาที่มีสาร THC หรือ CBD ไม่เกิน 0.2% โดยประเทศไทยนับเป็นประเทศแรกในภูมิภาคเอเชียที่อนุญาตให้สามารถใช้กัญชาทางการแพทย์ และสามารถซื้อ/ขาย ปลูก และไม่มีความผิดเมื่อใช้กัญชาตามเกณฑ์ที่กำหนด

 

ในขณะที่หลายคนเริ่มสงสัยว่าการเปิดเสรีกัญชาในประเทศไทยนี้จะนำพาอะไรเข้ามาสู่ประเทศบ้าง เพราะยังมีข้อกังขา ข้อสงสัย รวมถึงความรู้สึกที่ไม่เห็นด้วยกับการเปิดเสรีในครั้งนี้ ถึงแม้ว่าตัวเลขจากการประเมินของกูรูแทบทุกแขนงจะบอกเหมือนกันว่า การเปิดเสรีกัญชาในประเทศไทยนั้น สามารถนำรายได้เข้ามาได้อย่างเป็นกอบเป็นกำแบบที่รัฐบาลไทยตั้งใจ เพื่อที่จะทำให้ความซบเซาของเศรษฐกิจกลับมามีชีวิตชีวาขึ้น

 

ปัจจุบันรูปแบบธุรกิจการท่องเที่ยวใหม่จำนวนไม่น้อยกำลังหันมามุ่งเน้นไปที่การท่องเที่ยวเชิงเกษตรกัญชา ไปพักที่ฟาร์มกัญชาและพูดคุยกับเกษตรกร การท่องเที่ยวด้านการทำอาหารและกิจกรรมต่าง ๆ เช่น เทศกาลกัญชา นักท่องเที่ยวสามารถเลือกทัวร์ฟาร์ม ทัวร์ชมเมือง เส้นทางกัญชา อาหาร และแพ็กเกจที่รวมที่พักและประสบการณ์ที่เกี่ยวกับกัญชา แต่จริง ๆ ประเทศไทยเป็นจุดหมายสำคัญสำหรับนักท่องเที่ยวด้าน Wellness and Leisure มานานแล้ว นอกจากจะเดินทางมาเที่ยวเพื่อพักผ่อนหย่อนใจ ประเทศไทยยังเป็นอีกเส้นทางสำหรับการมาพักฟื้นหลังจากที่มารักษาโรคต่าง ๆ เพราะสถานพยาบาล ค่ารักษา รวมถึงสถานที่ท่องเที่ยวและบริการก็มีมาตรฐานและมีราคาถูกกว่าประเทศอื่น ๆ จึงมีนักท่องเที่ยวหลายชาติเดินทางมาเพื่อศัลยกรรมและพักฟื้นที่นี่ ระหว่างนั้นก็ใช้เวลาท่องเที่ยวเพื่อพักผ่อน บางคนเดินทางมาผ่าตัดใหญ่ ทำทันตกรรม ผ่าเข่า ผ่าสะโพก หรือจะเป็นการเดินทางมาเพื่อออกกำลังกายและดูแลสุขภาพ มาเพื่อนั่งสมาธิ ฝึกโยคะ สปา อาบน้ำแร่ หรือการมาเพื่อทดลองสมุนไพรเพื่อการผ่อนคลายความเครียด นั่นจึงทำให้หลังจากประกาศเปิดกัญชาเสรีได้ไม่นาน ประเทศไทยก็กลายเป็นจุดหมายหลักสำหรับนักท่องเที่ยวเชิงสุขภาพเพิ่มขึ้นไปอีก

 

 

ด้วยสรรพคุณทางการแพทย์ที่มีการวิจัยและพัฒนามาอย่างต่อเนื่องเกี่ยวกับกัญชา ที่สามารถทำให้ลดความตึงเครียดของร่างกายและจิตใจ สามารถปรับปรุงและพัฒนาคุณภาพการนอนหลับของเราได้ รวมถึงเพิ่มความอยากอาหาร หรือจะมีผลกับการดูแลผิวให้มีสุขภาพที่ดีขึ้น แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นก็ขึ้นอยู่กับปริมาณที่ใช้ ด้วยสรรพคุณเหล่านี้ ทำให้การเดินทางมาท่องเที่ยวเพื่อสุขภาพของนักท่องเที่ยวที่สนใจในกัญชาจึงมีมากขึ้น เพราะธุรกิจที่จะมาสนับสนุนทางด้านนี้ก็จะมีเพิ่มขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งในตลาดกลุ่ม Luxury Spa ที่พร้อมจะมอบประสบการณ์การพักผ่อนในแบบที่นักท่องเที่ยวไม่เคยประสบมาก่อน ไม่ว่าจะเป็นการแช่น้ำร้อนที่มีส่วนผสมของกัญชาและสมุนไพรต่าง ๆ กัญชาออนเซ็น หรือห้องสตรีมที่มีการใช้กัญชาในปริมาณที่พอเหมาะเพื่อช่วยให้ผ่อนคลายในขณะที่ใช้บริการ โยคะกัญชา รวมไปถึงเครื่องดื่มต่าง ๆ ที่มีส่วนผสมของกัญชาให้ได้ดื่มด่ำหลังจากที่ฟื้นฟูร่างกายและจิตใจ หรือจะเป็นตลาดกลุ่มนวดแผนโบราณที่มีการใช้กัญชาและสมุนไพรอื่น ๆ เป็นส่วนประกอบในการนวดเพื่อผ่อนคลายและฟื้นฟูร่างกายด้วย 

 

ยังไม่รวมถึงการมาเที่ยวเพื่อการรักษาสุขภาพอย่างจริงจัง ดังที่กล่าวไปข้างต้นว่า บางคนอาจเดินทางมารักษาโรคที่สามารถใช้กัญชาในการรักษาได้ ซึ่งปัจจุบันได้มีโรงแรม-รีสอร์ตสุขภาพได้ร่วมมือกันให้เกิดการรักษาโรคด้วยกัญชาอย่างมีระบบ ได้มาตรฐาน ครบวงจร และถูกต้องตามกฎหมาย ซึ่งเป็นอีกกลุ่มตลาดทางท่องเที่ยวที่มีมูลค่ามหาศาล และคาดว่าตลาดนี้ยังสามารถเติบโตได้อีก 

 

ถึงแม้ว่าการเปิดกัญชาเสรีจะถูกใช้ในหลากหลายประเภทเกี่ยวกับการท่องเที่ยว อย่างไรก็ตามยังมีความคลุมเครือของข้อมูลบางอย่างที่นักท่องเที่ยวต้องระมัดระวังในการหาข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับกฎหมายที่กำกับดูแลการใช้กัญชาเพื่อการพักผ่อนหย่อนใจ การสันทนาการโดยเจ้าของประเทศ ซึ่งหมายความว่านักท่องเที่ยวมีความเสี่ยงที่จะฝ่าฝืนกฎหมายโดยไม่ได้ตั้งใจ ตลอดจนผลกระทบด้านสุขภาพของการบริโภคผลิตภัณฑ์จากกัญชาจริงและปลอม ซึ่งสุดท้ายแล้วหากยังไม่มีความชัดเจนเกี่ยวกับตรงนี้ ก็มีความเสี่ยงและมีแนวโน้มที่จะเกิดความเสียหายที่ยังประเมินไม่ได้อีกมากมายเกิดขึ้นได้อีก

 

 

ประเทศไทยได้รับผลกระทบอย่างมากทางด้านเศรษฐกิจหลังจากการระบาดของ COVID-19 การเติบโตทางเศรษฐกิจของประเทศไทยซบเซา โดยลดลง -6.1% ในปี 2563 และมีอัตราเติบโตคงที่อยู่ที่ 0.8% ในปี 2564 ​แม้ดูเหมือนว่า การระบาดใหญ่ของ COVID-19 ช่วยกระตุ้นและทำให้การใช้กัญชาถูกต้องตามกฎหมาย การเปิดทางของรัฐบาลจะเป็นใบเบิกทางที่จะนำ ”โอกาส” ต่าง ๆ เข้ามาขยายและทำให้กัญชาถูกยอมรับในระดับปกติได้ เพื่อที่จะพัฒนาการท่องเที่ยวของประเทศไทย และกระตุ้นเศรษฐกิจ ซึ่งปัจจุบันเราเริ่มเห็นผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ ที่มีส่วนผสมของกัญชาออกมาตีตลาด และอีกไม่นานเราจะได้เห็นการท่องเที่ยวไร่กัญชา การท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ ทางการแพทย์ แพ็กเกจทัวร์ และโพรโมชันจากโรงแรมที่จะเข้ามาสนับสนุนการท่องเที่ยวประเภทนี้

 

แต่ก็ยังคงต้องมองดูกันต่อไป เพราะการเปิดกัญชาเสรีในครั้งนี้ ยังมีข้อมูลที่นำมาสนับสนุนไม่มาก เพราะนอกจากจะสนับสนุนเรื่องทางการแพทย์ การดูแลตัวเองและทางการท่องเที่ยวแล้ว ในด้านอื่น ๆ ยังมีอีกหลายมุมที่ต้องออกมานั่งถกถึงผลดีผลเสีย นอกจากนี้ ยังมีความกังวลเรื่องมลพิษ สุขภาพของประชาชนและความปลอดภัยเพิ่มขึ้นอีกด้วย

 

เพราะถ้าสุดท้ายแล้ว ยังไม่มีข้อมูลที่เกี่ยวกับข้อดีและข้อเสียของการเปิดเสรีกัญชาในครั้งนี้เพียงพอว่าจะเป็นประโยชน์ต่อการแพทย์และการท่องเที่ยวจริงหรือไม่ ก็จำเป็นต้องรอดูกันต่อไปว่ากิจกรรมต่าง ๆ ที่จะเกิดขึ้น ตัวเลขเงินหมุนเวียนที่คาดการณ์ว่าจะเพิ่มขึ้นนั้น หมายถึงสุขภาพและความเป็นอยู่ของประชากรที่อยู่ในประเทศนั้นเช่นเดียวกันหรือเปล่า ซึ่งไม่แน่ใจเหมือนกันว่า มันคุ้มที่จะรอให้ผลลัพธ์และผลกระทบเหล่านั้นเกิดขึ้นมาก่อนหรือไม่ เราถึงจะได้ข้อสรุปของการเปิดเสรีในครั้งนี้เสียที