
‘Cocooning’ ภัยเงียบทางการท่องเที่ยว
สถานการณ์ที่วุ่นวายไร้คำตอบตรงหน้าเหล่านี้เป็นประเด็นใหญ่ที่ทำให้เราต้องหันกลับมาใช้ชีวิตใน ‘บ้าน’ เป็นหลักเช่นเดียวกับคนทั่วโลกนับล้าน อย่างน้อยก็เพื่อความปลอดภัยของชีวิต ส่วนอีกหนึ่งเหตุผลก็เพื่อกันตนเองออกจากความวุ่นวาย ความสุขเล็ก ๆ จึงจำเป็นกับผู้คน กล่าวคือการล้มตัวลงบนโซฟามุมโปรด เปิดคลิปแมวเหมียวดูให้อารมณ์ดี นอนกอดหมอนข้างใบคู่ใจ เปิด Netflix ดู หิวก็สั่งอาหารเดลิเวอรี่ชำระเงินผ่านเน็ตแบงก์กิ้ง งานก็ได้ เข้าคลาสเรียนก็ง่าย อาจจะเป็นหนทางที่สามารถเพิ่ม ‘ระดับความสุข’ ความสบายใจให้กับผู้คนในช่วงเวลาแบบนี้
ระยะหลัง ‘บ้าน’ จึงกลายเป็นพื้นที่ที่มีการใช้งานสูงสุด และไม่ได้เป็นเพียงแค่ที่พักอาศัยเพียงเท่านั้นแต่ยังเป็นสถานที่สำหรับการทำกิจกรรมทุกรูปแบบ ที่สำคัญบ้านยังเป็นสัญลักษณ์แห่งความหมายที่ยิ่งใหญ่ ในแง่ของความรู้สึกอบอุ่นและปลอดภัย เรียกว่าเป็น ‘โลกใหม่’ ก็อาจไม่ผิดนัก

ย้อนไปในปี 1981 คำว่า ‘Cocooning’ ถูกหยิบมาพูดขึ้นเป็นครั้งแรก โดยผู้หญิงชาวอเมริกันที่มีอาชีพที่น่าสนใจที่สุดอาชีพหนึ่งในโลก ‘Faith Popcorn’ เป็น Futurist หรือนักพูดเรื่องอนาคต เจ้าของผลงานหนังสือการคาดการณ์เทรนด์ภาคธุรกิจและพฤติกรรมทางสังคมระดับ Best seller อย่าง The Popcorn Report, Clinking และ EVEolution
Popcorn อธิบายไว้ว่า Cocooning เกิดขึ้นเมื่อ “คน ๆ หนึ่ง ต้องการพาตนเองออกมาจากโลกที่วุ่นวายและคาดเดาได้ยาก” Cocooning ที่เติบโตอย่างต่อเนื่องเร่งให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางพฤติกรรม วัฒนธรรม การแสดงออกถึงความต้องการพื้นฐานด้านความปลอดภัย ความผ่อนคลาย รวมถึงความเป็นส่วนตัวของผู้บริโภค สิ่งนี้อธิบายถึงความต้องการขั้นพื้นฐานทางจิตวิทยานั่นคือการมีที่พักอาศัยที่ช่วยส่งเสริมสภาพจิตใจและมีความปลอดภัย
ต่อมาคำว่า Cocooning จึงเป็นศัพท์บัญญัติใหม่ที่เป็นที่รู้จักและใช้อย่างกว้างขวาง จนถูกบรรจุลงในพจนานุกรมนับตั้งแต่นั้นมา เทรนด์นี้ค่อย ๆ เติบโตผ่านโมเดลธุรกิจรูปแบบต่าง ๆ ที่จับมาสร้างมูลค่า ใครที่โตมาในยุค 90 คงเคยได้ยินชื่อของ Martha Stewart เป็นอย่างดี เพราะเธอคือนักธุรกิจชื่อดังที่ประสบความสำเร็จและกลายเป็น ‘ไอดอล’ ให้กับผู้หญิงอเมริกันจำนวนมาก Martha เห็นโอกาสทางธุรกิจจากแนวโน้มนี้ และนำมาสร้างธุรกิจเกี่ยวกับบ้านและวงการแต่งบ้านที่ทรงอิทธิพลและประสบความสำเร็จอย่างมากในสหรัฐฯ ผ่านมา 40 ปีแล้ว สิ่งที่ Popcorn คาดการณ์ไว้มันเริ่มชัดเจนขึ้นเรื่อย ๆ โดยเฉพาะในวันที่ไวรัสคุกคามโลก Cocooning จึงกลายเป็นเทรนด์ใหญ่ที่จะมองข้ามไม่ได้เลยในตอนนี้
“เมื่อความปลอดภัยเริ่มหายากขึ้นเรื่อย ๆ ธุรกิจใดที่สามารถมอบที่พักใจ
และความปลอดภัยกับผู้บริโภคได้ ธุรกิจนั้นจะรุ่งและรอด”
– Faith Popcorn

ส่วนหนึ่งของงานวิจัยของ Gensler บริษัทที่ปรึกษาด้านการออกแบบสถาปัตยกรรมและผังเมืองระดับโลก ระบุว่าพฤติกรรมการเลือกซื้อบ้านของผู้บริโภคมีความแตกต่างจากอดีตในบางประการ เช่น ที่อยู่อาศัยในอนาคตจะต้องเน้นให้ทำกิจกรรมได้หลากหลาย เป็นที่ทำงานได้ เป็นห้องเรียนได้ หรือแม้แต่ยิมออกกำลังกาย เพราะบ้านได้กลายเป็นที่ที่ทุกคนใช้เวลาอยู่มากที่สุด
รวมถึงพี่ใหญ่อย่าง Google ที่ออกมาสนับสนุนอีกเสียงว่ามีอีกหลายกระแสที่อยู่เบื้องหลังการอยู่ติดบ้าน ตัวอย่างเช่น อุปกรณ์ตกแต่งบ้าน เมนูอาหาร และบริการส่งอาหาร ดูได้จากจำนวนการค้นหาคำเหล่านี้ซึ่งได้กลายเป็นคำค้นหาอันดับต้น ๆ ในช่วงล็อกดาวน์ในปีที่ผ่านมา

What’s Next?
สิ่งหนึ่งที่ธุรกิจด้านการให้บริการต่าง ๆ จำเป็นต้องปรับตัวและสร้างความมั่นใจให้กับผู้บริโภคคือความมุ่งมั่นในการเป็นสถานที่ที่ ‘ปลอดโรค’
ในอนาคตอุปกรณ์เซนเซอร์ที่ตรวจจับไวรัสได้ ผลิตภัณฑ์กลุ่มทำความสะอาดคุณภาพดีระดับ Food grade จะเป็นตลาดใหญ่ที่มีความต้องการสูง สำหรับด้านการท่องเที่ยว หนึ่งในแนวคิดถูกหยิบมาพูดกันช่วงก่อนหน้านี้คือ ‘Immunity Passport’ ที่คาดหวังให้เป็นใบเบิกทางให้คนจำนวนมาก ๆ กลับมารวมตัวกันได้อีกครั้ง อย่างไรก็ตามแนวคิดดังกล่าวก็คงยังไม่ใช่คำตอบของการเดินทางที่ใช้ได้จริงในเร็ว ๆ นี้
ไม่แน่ หลังโรคระบาดคลี่คลายแล้ว คนจำนวนหนึ่งอาจจะเคยชินกับการอยู่บ้านมากกว่าออกไปใช้ชีวิตนอกบ้านไปเลยก็ได้ เพราะฉะนั้นหากทุกอย่างยังดำเนินต่อไปเป็นภัยเงียบที่อยู่เบื้องหลัง ความน่ากลัวของโรคร้าย อาจเป็นคำถามที่ชวนให้เร่งหาคำตอบกันตอนนี้ว่าหากจุดอ่อนดังกล่าวค่อย ๆ แทรกซึมกลายเป็นพฤติกรรมถาวรที่มีผลต่อการดำเนินธุรกิจท่องเที่ยวในอนาคตแล้วการกอบกู้ลมหายใจของอุตสาหกรรมท่องเที่ยวจะเป็นอย่างไรต่อไปในวันข้างหน้า
ไม่ว่าโลกจะเหวี่ยงให้แนวโน้มที่เล่ามาข้างต้นเป็นอย่างไรต่อไปในอนาคต แต่เชื่อเหลือเกินว่าสำหรับนักเดินทางแล้ว การท่องเที่ยวก็คือหนึ่งในความปรารถนาที่ทุกคนยังโหยหาและยากจะหาอะไรมาทดแทน สุดท้ายแล้วมนุษย์ก็คือสัตว์สังคมและการได้ออกไปเที่ยวก็คือหนทางแห่งการเปิดประสบการณ์ชีวิตและการเรียนรู้แบบไม่รู้จบ
และเรื่องราวอื่น ๆ ที่น่าสนใจ บน TAT REVIEW Vol.7 No.3 July-September 2021 | 90’s Nostalgia