พัชรวรรณ วรพล

 

หากคุณตัดสินใจที่จะท่องเที่ยวไปยังสถานที่หนึ่ง นอกจากความสวยงามของทิวทัศน์ แหล่งท่องเที่ยวมากมาย ความสะดวกสบายในการเดินทาง และที่พักเก๋ ๆ ที่อยากถ่ายรูปเพื่อเก็บไว้ดู ไว้แชร์ในโซเชียลแล้ว อีกหนึ่งเป้าหมายที่เป็นจุดดึงดูดให้ผู้คนต้องเดินทางไปสัมผัสให้ได้ นั่นก็คือ “เทศกาล” ซึ่งปฏิเสธไม่ได้เลยว่าในแต่ละวันมีงานเทศกาล กิจกรรมต่าง ๆ เกิดขึ้นมากมายทั่วโลก ทั้งเทศกาลพิเศษตามฤดูกาล เทศกาลประเพณีของแต่ละท้องถิ่น งานเทศกาลบันเทิงรื่นเริง หรือเทศกาลอาหาร แต่นั่นไม่ใช่สำหรับนักท่องเที่ยวเพียงอย่างเดียว หากยังรวมไปถึงนักเดินทางกลุ่มไมซ์ (MICE) ที่ต้องไปทำธุรกิจพร้อม ๆ ไปกับท่องเที่ยว (Bleisure) 

 

เทศกาลพิเศษตามฤดูกาล (Seasonal Events, Festivals & Exhibitions) ยกตัวอย่างในประเทศไทย เช่น งานเทศกาลสงกรานต์ ซึ่งนอกจากคนไทยเองจะเดินทางท่องเที่ยวไปยังจังหวัดต่าง ๆ หรือกลับถิ่นฐานบ้านเกิดเนื่องจากเป็นวันหยุดยาวแล้ว ชาวต่างชาติก็ให้ความสนใจเข้าร่วมงานอย่างล้นหลาม เพื่อสัมผัสประเพณีวัฒนธรรมที่แตกต่าง และเพื่อความบันเทิงสนุกสนาน หรือเทศกาลดนตรีหรือภาพยนตร์นานาชาติในต่างประเทศ อย่างเทศกาล Coachella Valley Music and Arts Festival ซึ่งจัดขึ้นที่เมืองอินดิโอ รัฐแคลิฟอร์เนีย ประเทศสหรัฐอเมริกา ในแถบเอเชียนั้น Fuji Rock Festival และ Summer Sonic ก็นับว่าเป็นเทศกาลดนตรีนานาชาติของญี่ปุ่นที่มีนักร้องระดับโลกหลายคนมาเข้าร่วม ทางฝั่งยุโรปก็มี Glastonbury Music Festival เทศกาลดนตรีที่เก่าแก่ที่สุดของอังกฤษ ที่ Worthy Farm เมือง Pilton เมือง Somerset เป็นเทศกาลที่รวมเอาทั้งดนตรี ศิลปะ คาบาเรต์ ละครสัตว์ ฯลฯ มาไว้ในที่เดียวกัน รวมถึงเทศกาลศิลปะระดับโลกอย่าง Biennale, Documenta และ Art Basel เหล่านี้ล้วนสร้างแรงบันดาลใจให้ผู้คนดั้นด้นอยากไปเข้าร่วม เข้าชมให้ได้สักครั้งในชีวิต ส่งผลให้โรงแรมที่พักมียอดจองล้นหลาม ห้างร้านคึกคักคับคั่ง เกิดการจับจ่ายใช้สอย สร้างรายได้จำนวนไม่น้อยทั้งในระดับชุมชนและระดับประเทศ

 

 

ความสนุกสนาน การหลั่งไหลของผู้คน การกระจายของเม็ดเงิน กลับมีอันต้องสะดุดเมื่อ COVID-19 เข้ามาในชีวิต งานเทศกาลต่าง ๆ ต้องยกเลิก หยุดกันไปทั้งโลก หากแต่ความเบื่อหน่าย การขาดรายได้ และความไม่รู้ ณ ขณะนั้นว่าโรคนี้จะหมดไปตอนไหน ชีวิตจะกลับมาเหมือนเดิมเมื่อใด การดิ้นรนหาหนทางให้ชีวิตเป็นปกติสุขเฉกเช่นเดิม หรือให้ใกล้เคียงที่สุดก็ยังดี ทำให้เทศกาลต่าง ๆ กลับเข้ามาให้หายโหยหา เพียงแต่ต้องถูกปรับเปลี่ยนรูปแบบให้เข้ากับสถานการณ์และมาตรการการรักษาระยะห่าง

 

ประเทศเกาหลีใต้ ประชาชนยังคงได้สัมผัสบรรยากาศพิธีตีระฆัง 33 ครั้งในเวลาเที่ยงคืนของวันส่งท้ายปีเก่าต้อนรับปีใหม่ของหอระฆังโพชินกัก ใจกลางกรุงโซล ซึ่งเป็นงานสำคัญประจำปี แต่ครั้งนี้กลายเป็นครั้งแรกในรอบ 67 ปีที่ต้องยกเลิกการจัดงาน แล้วมาจัดในรูปแบบ e-connect แทน แต่ยังคงทำตามประเพณีแบบดั้งเดิม เพียงแต่ไม่ให้ผู้คนมาร่วมงานเหมือนกับทุก ๆ ปี ซึ่งเวอร์ชันเสมือนจริงนี้เป็นการนำเทคโนโลยี 5G ที่มีอัตราการตอบสนองที่รวดเร็วแม่นยำ เหนือชั้นกว่าการถ่ายทอดสดทางวิทยุโทรทัศน์หรือทางออนไลน์ปกติ ซึ่งหลายประเทศทั่วโลกก็ได้นำไปใช้ ไม่ว่าจะเป็นการจัดคอนเสิร์ตออนไลน์ การจุดพลุออนไลน์ ฯลฯ 

 

อีกหนึ่งเทศกาลที่คิดรูปแบบขึ้นมาใหม่แต่เรียกความสนใจจากคนได้ทั่วโลกอย่าง Göteborg Film Festival เทศกาลภาพยนตร์ที่ใหญ่ที่สุดในแถบสแกนดิเนเวีย และเป็นหนึ่งในเทศกาลภาพยนตร์สาธารณะที่ใหญ่ที่สุดในโลก เพราะแต่ละปีมียอดผู้เข้าชมเกือบสองแสนคน แต่มีอันต้องปรับเปลี่ยนไปอย่างสิ้นเชิง โดยผู้จัดงานได้เปิดรับสมัครแข่งขันหาผู้ชนะเพียงหนึ่งเดียวเพื่อเข้าชมภาพยนตร์ในเทศกาลครั้งนี้ และท้ายที่สุดก็ได้ Lisa Enroth พยาบาลในหอผู้ป่วย COVID-19 ที่สามารถเอาชนะผู้เข้าแข่งขันกว่า 12,000 คนที่สมัครมาจากทั่วโลก โดย Lisa จะได้ชมภาพยนตร์จำนวน 60 เรื่องบนจอที่ถูกติดตั้งในห้องพักที่อยู่ชั้นบนสุดของประภาคาร Pater Noster บนเกาะ Hamneskar ที่ตั้งอยู่นอกชายฝั่งของสวีเดนเป็นเวลาหนึ่งสัปดาห์ มีเพียงแท็บเล็ตเพื่อใช้ในการอัดวิดีโอไดอารีประจำวันกับมีคนที่คอยดูแลความปลอดภัยอีกหนึ่งคนเท่านั้น ห้ามใช้โทรศัพท์มือถือ คอมพิวเตอร์ หรืออุปกรณ์สื่อสารและสื่อบันเทิงใด ๆ ทั้งสิ้น โดยฝ่ายจัดงานนำเสนอรายการทั้งหมดผ่านการสตรีมแบบออนไลน์ ซึ่งนอกจากจะดึงดูดคอภาพยนตร์แล้ว ผู้คนจำนวนมากยังมาเฝ้าติดตามการใช้ชีวิตของ Lisa ผ่าน youtube เป็นจำนวนมากอีกด้วย

 

 

เมื่อ COVID-19 คลี่คลาย การจัดงานเทศกาล กิจกรรมต่าง ๆ ก็กลับมาคึกคักเหมือนเดิม แต่คราวนี้มีการนำเสนอรูปแบบจากประสบการณ์การจัดงานในช่วงวิกฤตมาใช้ร่วมด้วย เทรนด์การจัดงานเทศกาลจึงเป็นแนวผสมผสาน หรือ Hybrid Event ซึ่งมีทั้งอิเวนต์จริง (Offline Event) และอิเวนต์เสมือน (Virtual Event)  คือจัดทั้งในหน้างานและแบบถ่ายทอดสด (Live Streaming) การนำเทคโนโลยีที่ทันสมัยเข้ามาใช้ในอิเวนต์ (Event Tech) เพื่อสร้างความน่าสนใจให้กับงานเทศกาลมากขึ้น เช่น เทคโนโลยีเสมือนจริง (Virtual Reality / VR) โลกเสมือน (Augmented Reality / AR) จำลองภาพ 3 มิติ ทำให้ผู้เยี่ยมชมสามารถเห็นสิ่งของต่าง ๆ ได้อย่างชัดเจน สร้างความแปลกใหม่น่าสนใจ การนำระบบ Ticketing มาใช้ก็ช่วยลดการเสียเวลาเข้าคิวซื้อบัตร ฯลฯ อีกทั้งตอนนี้คนรุ่นใหม่ ๆ ให้ความสำคัญด้านความยั่งยืนทางสิ่งแวดล้อม เพราะฉะนั้นการจัดงานที่ใส่ใจกับสิ่งแวดล้อม เลือกใช้สถานที่และวิธีจัดงานที่ส่งผลกระทบต่อธรรมชาติน้อยที่สุด ก็มีส่วนไม่น้อยที่ทำให้ผู้คนสนใจตัวงานและตัดสินใจเข้าร่วมงานมากขึ้น

 

เทศกาลงานอิเวนต์ต่าง ๆ ที่จัดอยู่ทั่วโลกนั้น มีความสำคัญแตกต่างกันไปตามวัฒนธรรม ตามฤดูกาล และล้วนสะท้อนให้เห็นความเชื่อ ความต้องการ ความเป็นอยู่ ผู้คนต่างมุ่งรอคอยที่จะเข้าร่วมเทศกาลอิเวนต์ทั้งหลาย ที่อาจเคยประทับใจจากการจัดงานคราวก่อน ๆ หรือคาดหวังจะได้เห็นอะไรใหม่ ๆ ในงานที่จะจัดขึ้นในอนาคต แม้แต่ COVID-19  ที่ทำให้งานเล็กใหญ่ทั้งหลายต้องสะดุดลงไป แต่ก็ไม่เกินกว่าความต้องการของคนที่ไม่อยากอยู่นิ่งแบบไร้ชีวิตชีวา นำมาซึ่งการรู้จักสร้างสรรค์การจัดงานในรูปแบบใหม่ ๆ เอาเทคโนโลยีที่ทันสมัยมาใช้ให้เกิดการจัดงานในรูปแบบไฮบริด ออนไลน์บ้าง เสมือนจริงบ้าง ทำให้สามารถจำกัดจำนวนผู้มาเยี่ยมชมงานได้ ซึ่งในอนาคตนั้น เทศกาล อิเวนต์ต่าง ๆ ทั่วโลกจะพัฒนารูปแบบและนำเสนอออกมาได้โดดเด่นโดนใจผู้คนแค่ไหนนั้น เป็นที่น่าจับตาดูกันต่อไปตราบเท่าที่ผู้คนยังคงต้องการออกเดินทางเพื่อสัมผัสประสบการณ์ใหม่ ๆ ในเทศกาล อิเวนต์ต่าง ๆ ที่จัดกันอยู่ไม่ได้ว่างเว้น

 

 

ที่มา:

“7 New Trends in the Events Industry You Must Follow in 2023.” 2023. Time.ly. https://time.ly/blog/new-trends-in-the-events-industry-you-must-follow/.

“11 ขั้นตอนการจัดงานเทศกาลดนตรี ครบ จบ ในที่เดียว | Cariber.” 2021. Cariber Blog. https://blog.cariber.co/post/how-to-organize-music-festival.

“Swedish Covid nurse to watch entire film festival alone in lighthouse.” 2021. BBC. https://www.bbc.com/news/world-europe-55875256.

Akinsowon, Victoria, and Stacey Sheppard. 2023. “9 Event Trends You Should Know in 2023.” Cvent. https://www.cvent.com/en/blog/events/event-trends.

“Event Trends ที่น่าจับตามองปี 2023 ที่นักจัดอีเว้นท์ต้องรู้!” 2023. Zipevent. https://www.zipeventapp.com/blog/2023/01/04/5-event-trends-2023/.

“​สำรวจทิศทางของเทรนด์ Event​ ในปี 2023 ที่นักจัดงานไม่ควรพลาด ​.” 2023. n.d. any i. https://www.anyimedia.com/trend-event-2023.

“e-Connect อีเวนต์เสมือนจริง เทรนด์ที่มากับโควิด.”2023.  n.d. Bangkok Bank SME. https://bangkokbanksme.com/en/e-connect-virtual-events-trends-with-covid-19.