ควันหลงงาน ‘ITB Berlin 2024’ งานแสดงสินค้าด้านท่องเที่ยวที่ใหญ่ที่สุดของโลก

 

พรรณรศา ธีระวงศ์สกุล

 

 

© Messe Berlin GmbH

 

‘ปี๊บบบบบบบ!’ เสียงเปิดประตูรถบัสดังเมื่อเรามาถึงหน้าศูนย์แสดงสินค้า Messe Berlin พอดี

ในวันที่ได้ก้าวเข้ามาใน Messe Berlin แน่นอนว่าสิ่งที่เห็นตรงหน้าคืองาน ITB Berlin 2024 งานด้านการท่องเที่ยว ที่จะเป็นรากฐานของความเป็นไปในอุตสาหกรรมการเดินทางของโลกต่อไปนี้ ที่ปีหนึ่งจัดเพียงครั้งเดียว

ด้วยเอเนอร์จีของผู้คนที่คึกคักและมีพลัง โถงกว้างคลาคล่ำไปด้วยผู้คน บูทจัดแสดงที่ออกแบบมาอย่างเต็มรูปแบบน่าประทับใจ และเต็มไปด้วยกิจกรรมที่ดึงดูดผู้คนให้เข้ามาเยี่ยมชม เสมือนเป็นแหล่งพบปะสังสรรค์ของผู้นำ ผู้เชี่ยวชาญในอุตสาหกรรมและผู้ร่วมออกบูทกว่าหนึ่งหมื่นรายจาก 180 ประเทศทั่วโลก ตั้งแต่หน่วยงานระดับนโยบายหรือการท่องเที่ยวแห่งชาติ ผู้ให้บริการเทคโนโลยี สายการบิน และบริษัทนำเที่ยว การมางานในครั้งนี้ทำให้เรามองเห็นโอกาสเต็มไปหมด และสิ่งหนึ่งซึ่งสำคัญมากก็คือไอเดียการนำเสนอสินค้าและบริการด้านการท่องเที่ยวที่นำไปต่อยอดได้

เพราะฉะนั้น ไม่เพียงแต่เราจะมาอัปเดตสถานการณ์ท่องเที่ยวโลกและความเคลื่อนไหวที่น่าสนใจของตลาดท่องเที่ยวจากงาน ITB Berlin 2024 แต่ครั้งนี้ TAT Review จะชวนมาเจาะอนาคตของการท่องเที่ยว ความท้าทาย และกลยุทธ์ที่ควรวางต่อไป ซึ่งเริ่มได้จาก 5 เรื่องหลัก ๆ ตรงนี้ไปพร้อมกัน

 

 

 

1 | วัน ‘ฟ้าใส’ ของการท่องเที่ยว

ในมุมของตลาดท่องเที่ยว สถานการณ์ตึงเครียดรวมถึงความอ่อนไหวทางเศรษฐกิจ สามารถส่งผลกระทบเป็นลูกโซ่ต่อการฟื้นตัวของอุตสาหกรรมท่องเที่ยวอย่างหลีกเลี่ยงได้ยากในช่วงที่ผ่านมา สอดคล้องกับสิ่งที่ผู้เชี่ยวชาญทั่วโลกต่างออกมาวิเคราะห์กันว่า ตลาดการเดินทางจะไม่สามารถกลับไปเป็นเหมือนเดิมได้อีก

แต่ตอนนี้ไม่ใช่แล้ว! ภาพรวมการเดินทางท่องเที่ยวทั่วโลกในปีนี้เติบโตได้อย่างสดใส ด้วยตัวเลขการเดินทางท่องเที่ยวระหว่างประเทศที่เติบโตในระดับสองหลักหรือกว่า 33% เมื่อเทียบกับก่อนการเกิดโรคระบาด ถือเป็นอีกก้าวสำคัญในการฟื้นฟูทางการท่องเที่ยวทั่วโลก สัญญาณที่ดีที่เห็นได้ชัดเจนที่สุดคือการกลับมาของนักท่องเที่ยวจากตลาดเอเชียซึ่งมีการเติบโตสูงถึง 140% พูดได้ว่า เป็นแรงขับเคลื่อนสำคัญของการเติบโตในปี 2023 ที่ผ่านมาเลยก็ว่าได้ โดยถึงแม้ว่าค่าใช้จ่ายในการเดินทางจะมีต้นทุนที่เพิ่มขึ้น แต่ก็ไม่ได้ทำให้ความต้องการเดินทางระหว่างประเทศในปีนี้ลดน้อยลงไปแต่อย่างใด

 

 

 

© Messe Berlin GmbH

 

2 | AI อยู่ในทุกที่และทุกที่มี AI

ตลอดงานเสวนาและหัวข้อการพูดคุยต่าง ๆ คำว่า AI และ Generative AI ได้เข้าไปแทรกซึมในทุก ๆ แง่มุม จนกลายเป็นคำที่ได้ยินนับครั้งไม่ถ้วน

แน่นอนอยู่แล้วว่าตลาดการท่องเที่ยวก็มีการนำ AI มาใช้ในรูปแบบของ Productivity tool ในหลายด้าน ไม่ว่าจะเป็นการให้ AI มาเป็นไกด์ผู้ช่วยส่วนตัว ช่วยขายของ ช่วยรวบรวมข้อมูลเชิงลึก โดยหากจะยกตัวอย่างเคสที่นำ AI มาส่งเสริมการท่องเที่ยวแล้ว ก็ต้องเอ่ยถึง Berlin เมืองที่เป็นสถานที่จัดงานครั้งนี้ ที่จับมือกับบริษัท OpenAI เพื่อให้ AI เข้ามาเพิ่มประสิทธิภาพการวางแผนการเดินทางในรูปแบบเฉพาะบุคคล ที่แปรผันไปตามข้อมูลบุคคลที่ใส่เข้าไป ซึ่งการวิเคราะห์แหล่งท่องเที่ยวที่เหมาะสมกับแต่ละคนจากการประมวลผลด้วย AI จะช่วยให้นักท่องเที่ยวมีข้อมูลประกอบการตัดสินใจในการออกเดินทางมากขึ้น และไอเดียดังกล่าวยังสามารถปรับเปลี่ยนให้เหมาะสมก่อนจะเดินทางจริงได้ ในอนาคตเทคโนโลยีเหล่านี้จะถูกพัฒนาไปอีกมากและจะมีราคาถูกลงเรื่อย ๆ ด้วยเช่นกัน

 

 

 

 

3 | ความ ‘ยั่งยืน’ ที่ทัชไปถึงหัวใจ 

ใช่.. ประเด็นความยั่งยืนในอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวถูกหยิบยกมาพูดกันสักพักใหญ่แล้ว และในปีนี้คำ ๆ นี้ ก็ยังคงเป็นหลักใหญ่ใจความสำคัญ ที่ทุกคนมองว่าเป็นปัจจัยพื้นฐานในการปั้นให้การท่องเที่ยวเติบโตอย่างเข้มแข็งและยั่งยืน

บอกได้ว่าความจริงแล้วนักท่องเที่ยวส่วนใหญ่ก็ให้ความใส่ใจเกี่ยวกับการเดินทางท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนอยู่ไม่น้อย แต่เอาเข้าจริงหลายคนกลับยังไม่สามารถปฏิบัติตามคำพูดตนเองได้สักเท่าไหร่เมื่อต้องลงมือทำจริง เราเรียกสิ่งนี้ว่า ‘Sustainability Dissonance’ หรือความขัดแย้งด้านความยั่งยืน  

“เราพยายามตอบรับกับเทรนด์สังคมผู้สูงวัยผ่านการออกแบบแบบ Universal design เพื่อหวังให้ตอบโจทย์กลุ่มคนที่ใช้รถเข็นหรือกลุ่มพิเศษในทุกซอกทุกมุมของรีสอร์ต ห่างออกไปไม่ไกล ทันทีที่รถคันหรูกำลังจอดลงหน้า Drop off พนักงานต้อนรับได้พบกับแขกที่มาเยือนซึ่งเป็นผู้สูงอายุที่ใช้รถเข็น ผู้ช่วยพาลงมาจากรถหรูคันโต พนักงานคนเดิมกล่าวคำทักทายอย่างสุภาพ แต่น่าเสียดายที่บทสนทนานั้นกลับเป็นเพียงบทสนทนาระหว่างพนักงานกับผู้ช่วยเข็นรถเพียงสองคนตลอดเส้นทางจาก Drop off จนถึงเคาน์เตอร์ Check-in” จะดีกว่าไหมหากเราสามารถปฏิบัติกับคนกลุ่มนี้ด้วยความแคร์จริง ๆ ให้สายตาที่ว่างเปล่าของคนบนรถเข็นเปลี่ยนเป็นประสบการณ์ที่ดีตั้งแต่ครั้งแรกที่พบกัน คำถามเฉียบคมนี้ถูกตั้งไว้ให้ผู้คนที่นั่งฟังอยู่ได้ขบคิดอย่างน่าสนใจ

ที่สำคัญผู้เชี่ยวชาญต่างมองว่าเป้าหมายนี้จะอิมแพกต์ได้ต้องเกิดจากทั้งความตั้งใจและใส่ใจต่อการปรับเปลี่ยนการปฏิบัติเล็ก ๆ น้อย ๆ และทั้งหมดนี้ต้องการการสนับสนุนจากทุกคนในองค์กร

 

 

 

 

4 | ยุคของ ‘ข้อมูล’ ที่ทำถึง ทำจริง

เชื่อเถอะว่าข้อมูลคืออาวุธทรงพลังที่สามารถสร้างประสบการณ์ที่ดีให้กับลูกค้า และกลายเป็นปัจจัยใหญ่ที่สร้างความได้เปรียบอย่างมากให้กับธุรกิจทุกรูปแบบ

‘Data’ เป็นเรื่องสำคัญที่ธุรกิจต้องใส่ใจ เพื่อให้อยู่รอดในสมรภูมิธุรกิจในยุคดิจิทัลที่ดุเดือด ยุคนี้ใครมีข้อมูลนักท่องเที่ยวก่อนก็มีโอกาสอันมหาศาล และนอกจากข้อมูลแล้ว การที่ธุรกิจจะโตได้ อีกสิ่งที่สำคัญไม่แพ้กันก็คือการเก็บข้อมูลที่มีประโยชน์และใช้ได้จริงมาพัฒนากระบวนการวิเคราะห์ เช่น ลูกค้าเราเป็นใคร มาจากประเทศไหน มีรายจ่ายเท่าไหร่ ชอบอะไร และซื้อที่ไหน รวบรวมมาเป็นข้อมูลกลางเพื่อวิเคราะห์ลูกค้าให้ทุกคนในองค์กรเห็นภาพเดียวกัน

 

 

 

 

5 | Social Media ‘ฮับใหญ่’ แห่งแรงบันดาลใจในการเดินทาง

อย่างที่ทุกคนรู้ สื่อ Social Media เป็นแหล่งข้อมูลสำคัญอันดับหนึ่งที่สร้างแรงบันดาลใจในการท่องเที่ยวให้กับกลุ่มคนรุ่นใหม่อย่าง Millennials และ Gen Z ซึ่งเป็นผู้ใช้ TikTok ในสัดส่วนกว่า 41% ไม่ว่าจะเสพเพื่อความบันเทิงไปจนถึงการหาข้อมูลที่เป็นความรู้ ตามรอยการเดินทาง ติดตามไลฟ์สไตล์และความสนใจเฉพาะตัว ทำให้เกิดเหล่าครีเอเตอร์ ซุปตาร์โซเชียลที่โด่งดังมากหน้าหลายตาตามแพลตฟอร์มต่าง ๆ 

หัวใจหลักที่จะทำให้คอนเทนต์ของทั้งครีเอเตอร์และฟากธุรกิจประสบความสำเร็จบน TikTok ได้นั่นคือ คอนเทนต์ที่จริงใจ ดูเรียล เป็นตัวของตัวเอง และมีความสนุกสนานอยู่ในตัว สื่อสารข้อเท็จจริงและประสบการณ์จริงที่ได้รับอย่างตรงไปตรงมา

มีตัวเลขน่าสนใจชี้ให้เห็นว่ากว่า 77% ของผู้ใช้ TikTok เกิดแรงบันดาลใจในการออกเดินทางท่องเที่ยวเมื่อได้ดูคอนเทนต์ท่องเที่ยวบนแพลตฟอร์ม และกว่า 71% เข้ามาหาข้อมูลพิกัดสถานที่น่าเที่ยวผ่านแพลตฟอร์มนี้ด้วยคำค้นหาอย่าง “เที่ยวไหนดี” “พักที่ไหนดี” “กินที่ไหนดี” เห็นได้ว่า TikTok สามารถเข้าขากันดีกับธุรกิจการเดินทางที่ต้องการเจาะตลาดกลุ่มคนรุ่นใหม่ที่มองหาแรงบันดาลใจด้านการเดินทางที่ตอบโจทย์ไลฟ์สไตล์ตัวเอง จากตอนแรกที่เข้ามาดูคอนเทนต์จนกลายเป็นลูกค้าเลยก็มี

 

อุตสาหกรรมท่องเที่ยวโลกมีการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่เพียงไม่กี่ครั้ง ต่อจากนี้ไปความ ‘รุ่งเรือง’ และ ‘ร่วงโรย’ของแต่ละตลาดจะมีความเกี่ยวพันกับความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ แต่นั่นก็ไม่ใช่ปัจจัยเดียว เครื่องมือหนึ่งที่ทรงพลังไม่ต่างกันก็คือ ‘ข้อมูล’ที่จะถูกนำไปออกแบบ จัดวางให้เข้ากับกลุ่มนักท่องเที่ยวเฉพาะในแบบที่ลึกซึ้งและยั่งยืนมากยิ่งขึ้นอย่างสมบูรณ์ วันนี้เราได้เห็นชัดแล้วว่าเหล่านี้คือกลไกและตัวแปรหลักที่จะช่วยฟื้นฟูอุตสาหกรรมการเดินทางท่องเที่ยวโลกให้กลับมาเข้มแข็งและมีพลังได้อย่างยั่งยืน